Зiмой сонца свецiць, ды не грэе.

Зiма на лета працуе, а лета на зiму.

Пакармi птушак зiмою, яны адплацяць вясною.

Багата снегу – багата хлеба.

Зiмовы дзянёк – што камароў насок.

Прымаўкі пра ежу

Памаўчы, язычок, калі ясі, а не памаўчыш – трасцу з’ясі.

Галоднай курцы зярнятка на думцы.

Як не пад’ясі, дык залатую карэту прадасі.

Галодныму цыганы сняцца.

Як маем, так ужываем.

Гора было ваша, што перапрэўшы была каша, — цяпер бы з’елі й такой, да няма ніякой.

Нюхай, ды не рухай.

Прыйшлі вестачкі, што хочацца естачкі.

Спадзяваўся дзед на мёд, ажно і без вады спаць лёг.

Не ліжы таўкача – лысы будзеш.

На спіне шоўк, а ў жываце шчоўк.

На пузе шоўк,а ў пузе шчоўк.

Чужы хлеб смачнейшы.

Ашчандзаўся, ашчандзаўся: хлеб з’еў, а квас астаўся.

Сядзі, баба, да вечара, табе бліноў напечана.

Хто бульбы не з’еў, той галодны чалавек.

Без капусты жываты пусты.

Кошкі мяса ядуць, табе косці аддадуць.

Есць як кот: колькі важыць, столькі і з’есць.

Лішняга і свінні не ядуць.

Не мёд усё тое, што соладка.

Смачнае не пераясі і чыстае не пераходзіш.

Пераборны заўсёды галодны.

Хто перабірае – з голаду памірае.

Не дорага ежка, дорага пацешка.

Хоць без пацешкі, але ў сподачку.

Абед не ў даед.

Абед не ўцячэ, з’ясце.

Хто есць нажом, той з’есць ражон.

Хто пад’еўшы, не аддыша, таго Бог за свінню запіша.

Прымаўкі пра месяцы

Студзень

Студзень — году пачатак, зіме палавіна.

Студзень хаты студзіць — рана гаспадароў будзіць.

Студзень пагодны — будзе год плодны.

Люты

Прыйдзе люты — спытае, як абуты.

Віхры ды мяцелі ў лютым наляцелі.

Сакавік

Сакавік часам снегам сее, а часам сонцам грэе.

Сакавік дрэвам сок пускае.

Красавік

Красавіцкі ручай зямлю будзіць.

Сонейка з красавіцкай горкі ў лецейка коціцца.

Травень / май

Май зямлю грэе, а сіверам вее.

Мокра ў маі — будуць пышныя караваі.

У травень будзе мужык управен.

Чэрвень

Чэрвень не гуляе — ураджай люляе.

Чэрвень сухі — плюнь на баравікі.

Ліпень

Ліпень пякучы, але даручы.

Ліпень косіць і жне, доўга спаць не дае.

Жнівень

Кожная хата ў жніўні багата.

Што ў полі ўродзіць, жнівень знаходзіць.

Верасень

Як настаў верасень, дык туман кожны дзень.

У верасні ліст на дрэве не трымаецца.

Кастрычнік

Кастрычнік ходзіць па краю ды гоніць птушак з гаю.

Кастрычнік зямлю беліць, а лес залоціць.

Лістапад

У лістападзе кладзі капусту ў кадзі.

У лістападзе гола ў садзе.

Снежань

Снежань зіму пачынае, а год сканчае.

Снежань зямлю грудзіць, хаты студзіць.

Загадкі на зімовую тэматыку на беларускай мове:

Хто гэта ў бярвеннi

Зiмою страляе?

Каго нiхто ў хату

К сабе не пускае?

(Мароз)

Ляціць – маўчыць,

Ляжыць – маўчыць,

А як памрэ – дык зараве!

(Снег)

Без голасу – а вые,

Без рук – а абрусы сцеліць.

(Завiруха)

У гэтай знаёмай хацiне малой,

Хоць ёсць i цяпло i згода,

Чатыры браты разам жывуць,

А пяты асобна заўседы.

(Рукавiцы).

Хуткагаворкі

Адна сарока, адна марока, сорак сарок, сорак марок.

Вылецеў сьмецюх з-за смецюшаня.

Гаварыў, гаварыў, не дагаварыў, дагаварыў, дагаворваў, ды загаварыўся.

Гарох лапаціцца, чачавіча квохча, мак шуміць.

Дзе цётчынаму дзьдзьку дзецца.

Дзяды і дзядзькі на дзядзінцы дзялілі дзялянкі.

Дзятлы дзюбамі дзяўблі дзеравіну.

Жабрак жабрака жабраваць вучыў.

Жалеза выжалезілася, калясо выкалесілася.

Ішоў кныр з кныранятамі.

Ішоў поп каля коп, каля коп, каля калук капліцы.

Ішоў поп каля коп, каля капы, каля паўкапы.

Каваль каваў каня, конь кавалю капытом, каваль каню калом.

Каласы каласавалі, каласавалі, выкаласавалі.

Калясо выкалесілася, жалеза выжалезілася, палукашак выпалукашыкаваўся, агонь выагняваўся.

Калясо калесавалася, калесавалася, выкалесавалася, перавыкалесавалася.

Каля кавалёвае кузьні ходзіць кныр з кныранятамі

Каля ямы з кіямі, з кіямі каля ямы.

Каму па каму, а каму і два камы.

Капылы перакапылілі, перавыкапылілі.

Карл у Клары ўкраў каралі.

Клюйце, куры, крупы каля ступы.

Крывая цяцера просту крывіць.

Лавіў рыбак судака, судак лавіў рыбака: лоўка, рыбак, ловіш — судаку сорам робіш.

Лезь, залезь, залезшы, зьлезь.

Лянок ня любіць лянот, лынот на любіць лянок.

Мы бачылі бабра, і нам сказаў бобра, што нам будзе добра.

На дварэ — трава, на траве — драва.

Намётка ў прачкі, сарочка ў швачкі.

Пад вываратнямі вавёрка ўе вяроўкі вёртка.

Палукашак выпалукашываўся, перавыпалукашыкаваўся.

Паслалі сабаку па табаку — ані сабакі, ані табакі.

Пекар Пётр пёк пірог.

Перапілі, пераелі, пералушчылі, перапаролі, перамалолі, ператрушчылі.

Піліп да ліпы прыліп, да ліпы прыліп піліп.

Пільшчыкі-пілавальшчыкі пілавалі піламі.

Рапартаваў, рапартаваў, ды не дарапартаваў, стаў дарапартоўваць, ды зарапартаваўся.

Руды гарбаты Рыгор гроб грыбы граблямі.

Стаяў поп каля коп, а каля папа капа.

Стругаў, стругаў, не дастругаў, стаў дастругваць — перастругаў.

Ткач тчэ тканіну на хустку Антаніне.

Трактарыст, прычапі прыцэп да трактара.

Трухлявую дзеравіну дзятлы дзяўбуць дзюбамі.

Тры дрывасекі, тры дрываколы на трох дварах дровы колюць.

Тры чарты карчавалі карчы, карчавалі, выкарчоўвалі, панавыкарчоўваліся.

Трыццаць тры дрывасекі трыццаць тры дрывотні надрывасечылі.

Уцякай, цецяручыха, зь цецяручанятамі.

Цецяручыха цецяручанятам цеста месіць.

Цярпеньня няма цяпер церці цярніцаю лён.

Чацьвер, чацьвёртае чысло.

Што б я калі дзе што-небудзь якое, а то я ніколі, нідзе, нічога, ніякага.

Я нікому ніколі нічога ніякага, а калі што якое, дык што там такое?

Развіццё маўлення і культура маўленчых зносін (кансультацыя)

Маўленчае развіцце дзяцей дашкольнага ўзросту ў Беларусі адбываецца ў спецыфічнай сацыялінгвістычнай сітуацыі руска-беларускага блізкароднаснага двухмоўя (білінгвізму).

Дзеці мала чуюць родную мову ў шырокім ужытку, а таму маюць бедны слоўнікавы запас, іх маўленне знаходзіцца пад уплывам рускай мовы.

Усувязі з гэтым, сам час патрабуе звярнуцца да сваіх вытокаў, далучаць дзяцей да беларускай нацыянальнай культуры, паглыбляць знаёмства з родным краем, беларускімі традыцыямі, фальклорам, прывіваць пачуццё грамадскасці, любоў да Радзімы.

Вельмі важна навучыць дзяцей з павагай ставіцца да беларускай мовы, не саромецца на ёй размаўляць. Важна, каб дзеці ведалі і шанавалі гісторыю сваіх продкаў, родную прыроду. Адказнасць за гэта ляжыць на педагогах і бацьках. І пачынаць работу трэба з выхавання ў самых маленькіх любові ў першую чаргу да роднай мовы. Вялікае значэнне тут мае асабісты прыклад дарослых. Трэба ўвесці дзяцей у атмасферу жывога беларускага слова, далучыць іх да багацця роднай мовы, навучыць адчуць яе прыгажосць, мелодыку, своеасаблівасць. Ступень авалодання як роднай , так і другой мовай у дзіцячым узросце ў многім залежыць ад таго, наколькі поўна і правільна дзіця засвоіла іх на пачуццёвым узроўні. Пачуццё роднай мовы набываецца ў працэсе штодзённых зносін з іншымі людзьмі.

Выхавальнікі дашкольнай адукацыі павінны імкнуцца да таго, каб маўленне дашкольнікаў вызначалася не толькі сваёй правільнасцю, але і выразнасцю. Пачынаючы работу па навучанню выхаванцаў беларускай мове, педагогам  неабходна перш за ўсё самім добра валодаць роднай мовай.

У сувязі з гэтым, мова педагога павінна быць адной з асноўных крынiц развiцця мовы дашкольнiка, узорам для моўнага выказвання дзяцей.

У вучэбнай  праграме дашкольнай адукацыі работа па фарміраванню беларускага маўлення з дашкольнікамі падзяляецца па ўзроставых групах, па напрамках работы:

— заняткi па развіццю беларускага маўлення;

— развіццё маўлення ў працэсе штодзённых узаемаадносінаў выхавальніка дашкольнай адукацыі з дзецьмі ў розных відах дзейнасці;

— самастойная маўленчая дзейнасць дзяцей;

Вучэбная праграма рэкамендуе таксама пералік лепшых класічных мастацкіх і фальклорных твораў і дакладна акрэслівае задачы па азнаямленню з імі дзяцей розных узроставых груп:

• беларускімі народнымі песенькамі і пацешкамі;
• беларускімі народнымі казкамі;
• творамі беларускіх паэтаў і пісьменнікаў;
• беларускімі народнымі гульнямі.

Згодна праграме, агульная стратэгія пабудовы працэсу навучання дашкольнікаў беларускай мове заключаецца ў паэтапным развіцці беларускага маўлення дзяцей, пачынаючы з паступовага ўвядзення беларускай мовы ў розныя віды дзейнасці.

Гэта робіцца з мэтай развіцця ў дзяцей першапачатковых навыкаў разумення мовы, умення паўтараць за выхавальнікам дашкольнай адукацыі і, па меры магчымасці, самастойна ўзнаўляць узоры беларускага маўлення (асобныя словы, кароткія пацешкі, вершы, забаўлянкі, калыханкі, песенькі і г.д.).

Перыяд ранняга дзяцінства традыцыйна лічыцца самым спрыяльным для авалодання мовай у сувязі з шэрагам псіхалагічных асаблівасцей дзяцей: сензітыўнасцю да засваення мовы, актыўнай памяццю, лёгкасцю станоўчай матывацыі маўленчай дзейнасці.

Ранняе засваенне беларускай мовы дае станоўчыя вынікі толькi пры строгім захаванні прынцыпу «адна асоба ў адной сітуацыі зносін —адна мова», г.зн., што адзін і той жа педагог павінен выкарыстоўваць  у зносінах з дзіцём і рускую, і беларускую мовы, але строга прытрымліваецца адной з іх на занятках, у гульнях і ў асобныя дні. Формы i метады работы па развiццю беларускага маўлення педагогi павінны выкарыстоўваць узалежнасцi ад узросту дзяцей.

Пры навучаннi дашкольнікаў малодшага ўзросту выхавальнiкi асаблiвую ўвагу павінны ўдзяляць  рэпрадуктыўнаму беларускаму маўленню (фарміраваць першапачатковыя навыкі разумення мовы, умення паўтараць за выхавальнікам і, па меры магчымасці, самастойна ўзнаўляць узоры беларускага маўлення (асобныя словы, кароткія рэплікі, завучваць і ўзнаўляць кароткія паэтычныя творы), што паслужыць фарміраванню ў іх пачуццевай асновы руска-беларускага двухмоўя.

У адпаведнасці з вучэбнай праграмай з дзецьмi сярэдняга i старэйшага ўзросту выхавальнікі дашкольнай адукацыі  адзін раз на тыдні праводзяць  заняткі па развіццю беларускага маўлення.  Пры арганізацыі работы з выхаванцамі сярэдняга ўзросту ажыццяўляецца навучанне прадуктыўнаму маўленню, г.зн.уменню будаваць самастойныя па змесце і форме выказванні на беларускай мове (расказванне па карціне, пра цацку або прадмет, з асабістага вопыту, пераказ).

У дзяцей сярэдняга старэйшага дашкольнага ўзросту, акрамя рэпрадуктыўнага і прадуктыўнага маўлення фарміруецца пачатковае асэнсаванне некаторых асаблівасцей беларускай мовы (фрыкатыўнае вымаўленне гукаў [г], [г’], заўседы цвердае вымаўленне гукаў {ч}, {щ} {р} і г.д.). Рэалізацыі гэтай задачы садзейнічае правядзенне “чыстых” заняткаў па гукавой культуры маўлення.

Навучанне на кожным этапе павінна ажыццяўляецца на фоне далейшага развіцця і ўдасканалення маўленчых навыкаў дзяцей, набытых на папярэдніх этапах.

Мэтай заняткаў з дзецьмі гэтых груп з’яўляецца фарміраване ў дзяцей слоўніка, граматычнага ладу маўлення, гукавой культуры і звязнага маўлення (дыялагічнага і маналагічнага) як сродка зносін, ўстойлівай цікавасці і станоўчых адносін да беларускай мовы, жаданне авалодаць ёю. На гэтых занятках  выхавальнікі дашкольнай адукацыі павінны актыўна выкарыстоўваць дыдактычныя  гульні, малыя формы фальклору, беларускія народныя казкі, апавяданні, вершы, загадкі, чыста і скорагаворкі. Вучыць слухаць і разумець мову выхавальніка дашкольнай адукацыі, адказваць на пытанні па змесце вершаў, карцін і апісанні цацак. Садзейнічаць стварэнню выказванняў, самастойных па задуме і моўным афармленні (пры пераказе казак, складанні апавяданняў з асабістага вопыту).

Азнаямленне з гісторыяй, культурай Беларусі дазваляе паказаць адметнасць беларускай зямлі, побыт яе жыхароў мінулых стагоддзяў, растлумачыць, адкуль пайшлі беларусы, расказаць пра выхаванне імі дзяцей, што ў вялікай меры садзейнічае станаўленню беларускага маўлення дашкольнікаў, расшырае іх пазнавальны інтарэс.

Асаблiвую ўвагу ў рабоце са старэйшымі дашкольнікамі педагогі павінны надаваць настольным, дыдактычным, развіваючым  гульням, якія:

• садзейнічаюць фарміраванню ў выхаванцаў цікавасці да роднай мовы і жаданне авалодаць ёю;
• развіваюць звязнае маўленне, граматычны лад мовы, актывізуюць  слоўнік;
• вучаць дзяцей устанаўліваць і разумець сувязi паміж назвамi прадметаў, іх прыкметамi і функцыянальнымі магчымасцямі;
• садзейнічаюць развіццю ўвагі, мыслення, кемлівасці.

Рэалізацыю задач беларускага маўлення, згодна з вучэбнай праграмай, неабходна ажыццяўляць таксама на фізкультурных занятках з выкарыстаннем беларускіх народных рухомых гульняў, на рухава-творчых занятках, заснаваных на розных відах вуснай народнай творчасці, на музычных занятках, у час правядзення народных свят і г.д.

Праз гульню ў тэатр дзеці таксама вучацца мове. Падрыхтоўка тэатралізаванай сцэнкі дае магчымасць выхавальніку дашкольнай адукацыі вучыць дзяцей прыгожа, гучна вымаўляць словы на роднай мове, адчуваць рытм, музыку беларускага маўлення.

Матэрыялам для вывучэння фанетыкі, лексікі, граматыкі беларускай мовы могуць служыць маленькія вершаваныя формы, фальклорныя паэтычныя творы.

Па форме яны яскравыя, дасціпныя, забаўныя, падабаюцца дзецям, лёгка запамінаюцца, актыўна ўжываюцца ў гульнях. Гарантуюць станоўчую матывацыю засваення беларускай мовы, садзейнічаюць павышэнню дзіцячай самаацэнкі.

Значнае месца ў далучэннi дзяцей да беларускай культуры, мовы мае арганiзацыя тэматычнага асяроддзя.

З гэтай мэтай укожнай групе дашкольнай установы выхавальнiкi дашкольнай адукацыі  павінны абсталяваць куткі «Мая радзіма — Беларусь». Іх змест фармiруецца ўзалежнасцi ад узросту дзяцей. Таксама ў кожнай групе павінны быць створаны кнiжныя куткi, падабраны перыядычныя выданнi ў адпаведнасцi з узростам дзяцей.

Важнай часткай работы у гэтым накірунку з′яўляецца ўзаемадзеянне з бацькамі,бо менавіта з адносін таты і мамы да роднай мовы ў дзіцяці фарміруюцца першыя ўражанні і першая любоў да яе, да таго месца, дзе ён нарадзіўся. Асноўнай задачай у азнаямленні бацькоў з нацыянальнай культурай з’яўляецца фарміраванне ў іх актыўнай сацыяльнай пазіцыі. З гэтай мэтай трэба анкетаваць бацькоў, праводзіць кансультацыі, бацькоўскія сходы, віктарыны, конкурсы, гутаркі, прыцягваць іх да ўзелу ў народных святах. Знаёміць бацькоў з псіхолага-педагагічнымі асновамі засваення дашкольнікамі роднай мовы, са зместам праграмы развіцця беларускага маўлення дзяцей. Забяспечваць іх неабходнымі даступнымі метадычнымі матэрыяламі для навучання дзяцей беларускай мове ў сям’і.

Але фарміраванне беларускага маўлення дзяцей, яго якасць у вялікай меры залежыць усё ж ад выхавальніка дашкольнай адукацыі, які сам любіць мову і ўмее на ёй размаўляць. Вы павінны садзейнічаць таму, каб розныя віды дзейнасці з дашкольнікамі садзейнічалі іх далучэнню да роднага слова, выхаванню патрэбы выкарыстоўваць беларускую мову ў розных абставінах жыцця.

Нельга вывучыць родную мову пад прымусам, яна павінна ўвайсці ў сэрца і думкі дзяцей непрыкметна, лёгка. А для гэтага ўсім неабходна спалучаць разнастайныя формы работы, якія б не прымушалі дзіця “завучыць”, а падштурхнулі да свядомага жадання запомніць новае слова, яскравы паэтычны радок, падзяліцца радасцю свайго адкрыцця з сябрамі, бацькамі.

Взаимодействие детского сада с родителями по вопросам трудового воспитания детей

(Консультация для воспитателей дошкольного образования и родителей)

«Труд становится великим воспитателем, когда он входит в жизнь наших воспитанников, дает радость дружбы и товарищества, развивает пытливость и любознательность, рождает новую красоту в окружающем мире, пробуждает первое гражданское чувство — чувство созидателя материальных благ, без которых невозможна жизнь человека». В.А.Сухомлинский

Семья и детский сад — два важных института социализации детей. Их воспитательные функции различны, но для всестороннего развития ребёнка необходимо их тесное взаимодействие.

Трудовое воспитание играет большую роль в социализации дошкольников.

Трудовое воспитание детей заключается в приобщении к доступной трудовой деятельности и формирования у них положительного отношения к труду взрослых. Но для того, чтобы ребёнок активно включался в трудовую деятельность, нужно привить ему трудовые навыки и умения, желание трудиться самостоятельно. При решении этих задач требуется обеспечение условий для труда детей, правильная организация трудовой деятельности дошкольников, объединение воздействий детского сада и семьи.

Труд детей дошкольного возраста является важнейшим средством воспитания. Процесс воспитания детей в детском саду может и должен быть организован так, чтобы они научились понимать пользу и необходимость труда для себя и для коллектива. Проблемы трудового воспитания достаточно актуальны для детей дошкольного возраста, так как на этом этапе у ребенка происходит формирование личностных качеств, умений и стремления к труду. Трудовое воспитание в детском саду не должно осуществляться в отрыве от семейного воспитания. Ведь в семье имеются наиболее благоприятные условия для формирования у детей трудолюбия. Участие в бытовом труде позволяет ребенку реально ощутить свою причастность к жизни семьи, ощутить себя членом семейного коллектива. При этом создаются возможности для воспитания у него многих важных качеств личности: отзывчивости, заботливости, бережливости, ответственности и др.

Однако далеко не во всех семьях придают должное значение необходимости своевременного приобщения ребенка к труду. Часто родители, понимая, что ребенок должен трудиться, весьма неопределенно представляют себе, что может делать ребенок данного возраста, как научить его это делать, как с возрастом ребенка должна изменяться организация труда, руководство и контроль со стороны взрослых.

Для того чтобы родители могли осуществлять трудовое воспитание в семье, они должны быть хорошо знакомы, какие существуют задачи трудового воспитания, знать практику трудового воспитания в дошкольном учреждении. Необходимо систематически знакомить родителей с содержанием и методами трудового воспитания детей разного возраста, с требованием детского сада к формированию у ребенка трудовых навыков.

Родители малышей, как правило, склонны занижать их возможности. Задача педагога — раскрыть перед родителями важность своевременного приобщения детей к труду, воспитания навыков самостоятельности, роль благоприятных для этого возрастных возможностей ребенка (активность, подражательность).

Очень важно с детского сада знакомить ребенка с профессиями их родителей. Часто дети выбирают те же профессии, которые имеют их родители. Так рождаются династии врачей, учителей, рабочих, железнодорожников и др. Поэтому, основное направление в работе с детьми дошкольного возраста ориентировано на выявление на ранних ступенях развития способностей детей дошкольного возраста, к разным видам деятельности; обеспечение реализации интересов, способностей, склонностей дошкольников.

Совместный труд детей и родителей практикуется и при подготовке массовых праздников, выставках творческих подделок: совместно родители и дети трудятся при изготовлении поделок на конкурсы например:

— » Осеннии фантазии»

— » Мастерская Деда Мороза»

Родители привлекаются к сооружению зимних построек на прогулочных участках.

Можно организовывать мастер – классы с родителями, которые не только рассказывают о своих профессиях, но и привлекают детей в те или иные действия. Проделанная работа влияет на отношение детей к труду. Они научатся испытывать чувство уважения и благодарности к близким и незнакомым людям, создающим своим трудом разнообразные предметы и другие ценности, необходимые человеку для жизни.

Для информирования среди родителей содержания и методов трудового воспитания дошкольников могут быть использованы разнообразные формы: собрания, консультации, беседы, лекции, выставки, тематические стенды, дни открытых дверей и др.

На собрании, в беседах, через «родительский уголок» знакомят родителей с тем, что может и должен уметь делать ребенок дошкольного возраста, как формировать у него положительное отношение к самообслуживанию, к поручениям взрослых.

Приблизительные темы для информирования родителей о постановки трудового воспитания в дошкольном учреждении: « Каким должен быть труд ребенка в определенном возрасте, учитывая его возрастные особенности», «Правильное воздействие взрослых на ребенка во время трудовой деятельности», « Своевременное приобщение к труду», « Создаем условия для формирования у ребенка навыков самообслуживания дома» и др.

Для наглядного ознакомления родителей с трудовой деятельностью их детей в детском саду можно воспользоваться выставками: на выставках используются фотографии с краткими пояснительными текстами: « Труд детей в семье», « Труд детей в детском саду», « Дети сажают лук», « Как дети дежурят в детском саду», и др.

Следующая наглядная форма информирования родителей о трудовой деятельности детей в детском саду, которая используется для этих целей, это дни открытых дверей.

В эти дни родители могут непосредственно наблюдать режимные процессы, саму работу воспитателя и применение им методов воспитания дошкольников. Что можно показать наглядно родителям: коллективный труд детей в природе, уборка групповой комнаты, ремонт книг, дежурство, ручной труд, как дети ухаживают за растениями в уголке природы, дежурство на занятиях.

Одна из потенциально благоприятной форм трудового воспитания сада и семьи, которая выражена в помощи, которую родители оказывают детскому саду: по благоустройству помещения и участка, изготовлению учебного, игрового и другого оборудования.

Используя такую форму взаимодействия важно понимать, чтобы такая помощь от родителей происходило наглядно для детей. Чтобы была возможность такой реализации наглядности, можно дать рекомендацию родителям, чтобы изготовление учебного, игрового или другого оборудования они делали в присутствии детей, если есть возможность, привлекая детей к совместной деятельности, обязательно учитывая их возрастные особенности.

В основном в детском саду наглядно и совместно участвуют дети с родителями в труде на природе. У них появляется чувство радости, когда папа или мама помогают детскому саду, желание активно трудиться. В субботнике по благоустройству территории детского сада, где дети и родители, сгребали листья, сажали кусты, цветы и т.д. Была создана благоприятная атмосфера для воспитательного – трудового процесса, работа происходила непринужденно, увлекательно и весело.

Систематическая работа воспитателей совместно с родителями в трудовом воспитании детей, позволяет добиваться хороших результатов.

Воспитание привычки к труду — дело хлопотное. Родителям не приходится ждать легких и быстрых результатов. Прежде всего, потому, что любовь к труду воспитывается только в труде, а всякий труд связан с преодолением неумений, с усилием, усталостью, напряжением. В труде формируются такие качества личности, как ответственность, трудолюбие, дисциплинированность, самостоятельность и инициатива. Выполнение определенных посильных трудовых обязанностей способствует воспитанию у ребенка чувства ответственности, доброжелательности, отзывчивости. Для формирования всех этих качеств в семье имеются самые благоприятные условия. Здесь все дела и заботы общие. Совместный с родителями или

другими членами семьи труд побуждает ребенка помогать друг другу, делать что – то для всех. Таким образом, у него закладываются основы нравственных качеств, необходимых для жизни в обществе.

В заключение хочется сказать, что от родителей зависит, будет ли трудолюбив ребёнок, научится ли он ответственно относиться к любому, даже не очень привлекательному, но нужному делу, будет ли сопереживать, и содействовать тому, кто трудится рядом

Организация трудового воспитания в детском саду

(консультация для воспитателей дошкольного образования)

Важную роль в процессе социализации ребенка имеет трудовое воспитание. Содержание трудового воспитания многообразно. Основой всей системы трудового воспитания является общественно-полезный труд воспитанников, под которым понимается посильная целесообразная трудовая деятельность на общую пользу, осуществляемая в форме непосредственного активного участия детей. Трудовое воспитание – это подготовка ребенка к жизни, формирование активной целеустремленной личности. Дошкольный возраст является началом трудового воспитания ребенка. Именно в этом жизненном периоде он впервые начинает испытывать потребность в самостоятельной деятельности. Труд — это могучий воспитатель в педагогической системе воспитания. Труд — это совсем не то, чем заняты руки ребенка. Труд это то, что развивает маленького человека, поддерживает его, помогает ему самоутвердиться. Трудолюбие и способность к труду не дается от природы, но воспитывается с самого раннего детства. Труд должен быть творческим, потому что именно творческий труд, делает человека богато духовным. Труд развивает человека физически. И, наконец, труд должен приносить радость, доставлять счастье. Еще можно сказать, что труд это проявление заботы людей друг о друге. Трудовое воспитание – это совместная деятельность воспитателя и воспитанников, направленная на развитие у последних обще трудовых умений и способностей, психологической готовности к труду, формирование ответственного отношения к труду и его продуктам, на сознательный выбор профессии. Формируя у детей трудолюбие, необходимо учить их ставить цель, находить пути ее достижения, получить результат, соответствующий цели. При этом надо строго учитывать особенности трудовой деятельности дошкольников, их возрастные и индивидуальные особенности.

Трудовое воспитание включает в себя такие виды труда как самообслуживание, хозяйственно-бытовой труд, ручной труд, труд в природе, труд взрослых и рукотворный труд. В свою очередь хозяйственно-бытовой труд, ручной труд и труд в природе могут предусматривать не только индивидуальную, но и коллективную работу.

Самообслуживание. Формирование у детей навыков, необходимых в жизни, связано с деятельностью, направленной на удовлетворение повседневных личных потребностей. Самообслуживание – это постоянная забота о чистоте тела, о порядке в костюме, готовность сделать для этого все необходимое и сделать без требований извне, из внутренней потребности, соблюдать гигиенические правила.

Хозяйственно-бытовой труд. Он создает большие возможности для воспитания у детей элементарных навыков культуры труда. В процессе хозяйственно-бытового труда создаются возможности для формирования у детей бережного отношения к вещам, умения замечать малейший беспорядок и по собственной инициативе устранять его.

Труд детей в природе. Создает благоприятные условия для физического развития, совершенствует движения, стимулирует действие разных органов, укрепляет нервную систему, происходит умственное и сенсорное развитие детей. Труд в природе связан с расширением кругозора детей, получением доступных знаний, способствует развитию наблюдательности, любознательности детей. Любить природу – это значит воссоздавать и приумножать богатство нашей Родины, бережно относиться к живому.

Ручной труд. Развивает конструктивные способности детей, полезные практические навыки и ориентировки, формирует интерес к работе, готовность взяться за нее, справиться с ней, умение оценить свои возможности, стремление выполнить работу как можно лучше. В процессе труда дети знакомятся с простейшими техническими приспособлениями, осваивают навыки с некоторыми инструментами, учатся бережно относиться к материалам, предметам труда орудиям.

Труд взрослых и рукотворный труд. В дошкольные годы дети проявляют живой интерес к труду взрослых, в игре и быту стремятся им подражать и желают сами что-то сделать. Ознакомление с трудом взрослых ставит целью дать детям конкретные знания и представления о труде и воспитать уважение к труду взрослых, научить ценить его, вызвать желание трудиться, работать добросовестно, тщательно. У детей особенно возрастает интерес к труду взрослых, если они могут принять в нем хотя бы небольшое участие.

Взаимодействие с семьей. Трудовое воспитание детей в дошкольном учреждении не должно осуществляться в отрыве от семейного воспитания. В семье имеются благоприятные условия для формирования у детей трудолюбия. Чтобы родители могли осуществлять трудовое воспитание в семье в единстве с детским садом, они должны хорошо знать задачи трудового воспитания, знать практику трудового воспитания в дошкольном учреждении.

В ходе обучения трудовым навыкам необходимо формировать у детей желание выполнять самостоятельно все то, что им посильно, приходя на помощь всякий раз, когда они нуждаются в ней. Не следует допускать, чтобы дошкольники испытывали огорчения от неудачных попыток самостоятельно справиться с предложенным делом, так как в этих случаях рождается неуверенность в своих силах и нежелание трудиться.

Необходимо помнить о том, что труд должен приносить детям радость: от достигнутых результатов, от своей полезности другим. При ознакомлении детей с трудом очень важно соблюдать постепенность в расширении сведений.

Уровень овладения ребенком трудовых навыков связан с развитием его самостоятельности, активности, ответственности. Важно не затормозить эти тенденции, а создать условия для их поддержки и развития с помощью ведущей деятельности дошкольников – игры.